Τι είναι οι Θλάσεις των μυϊκών ιστών - Διαβαθμίσεις - Λόγοι - Θεραπεία - Υποτροπή

Τι σημαίνει θλάση ;

Για να κατανοήσει κάποιος τι σημαίνει θλάση σε έναν μυ θα πρέπει πρώτα να κατανοήσει τι σημαίνει μυς και πώς αυτός λειτουργεί.Οι σκελετικοί μύες αποτελούν το 40% του βάρους του σώματός μας. Κάθε ένας από αυτούς απαρτίζεται από μια μεγάλη ομάδα μυικών ινών και κάθε μυική ίνα από εκατοντάδες εώς χιλιάδες μυικά ινίδια. Μοιάζει λοιπόν ο μύς με ένα περίτεχνο πλεκτό με κλωστές πλεγμένες έτσι μεταξύ τους ώστε να μπορούν να συστέλλονται (να μικραίνουν) και να διαστέλλονται (μεγαλώνουν). Ο μυς έχει τρία μέρη ένα τμήμα κεντρικό που μπορεί να κάνει συσπάσεις (γαστέρα) και τα ακραία μέρη του οι τένοντες, όπου ενώνεται με το οστό.

Κάθε φορά που κάνουμε μία κίνηση και συσπάται ένας μυς, ένας άλλος μυς – ανταγωνιστής πρέπει να χαλαρώσει, π.χ όταν τεντώνουμε το
πόδι για να χτυπήσουμε την μπάλα συσπάται ο τετρακέφαλος και χαλαρώνει ο ανταγωνιστής του δηλαδή ο οπίσθιος μηριαίος. Κάθε κίνηση λοιπόν είναι μια χορογραφία στο ανθρώπινο σώμα με αγωνιστές και ανταγωνιστές μύες να συνεργάζονται αρμονικά.Όταν ένας μυς υποστεί υπερβολική σύσπαση, υπερβολική διάταση ή άμεση πλήξη όπως ένα λάκτισμα (κλωτσιά) στον τετρακέφαλο, τότε παθαίνει αυτό που ονομάζουμε θλάση. Η θλάση δεν είναι συνώνυμη ούτε της κράμπας ούτε της ψύξης.

Έχει δε τρεις διαβαθμίσεις.

1ου βαθμού, όταν έχουμε απλή κάκωση των μυικών ινών, αυτό που περιγράφουν οι αθλητές ως «τράβηγμα».
2ου βαθμού, όταν έχουμε μερική ρήξη των μυικών ινών με οίδημα, σπασμό και αιμάτωμα τοπικά και
3ου βαθμού με πλήρη ρήξη των μυικών ινών (μοιάζει για να το καταλάβει κάποιος, με ένα βαθύ τραύμα από μαχαίρι στο δέρμα). Τότε έχουμε εκτεταμένο οίδημα, αιμάτωμα και κατάργηση της κινητικότητας.

Σε ποιά σημεία του σώματος μπορεί να υποστεί ένας ποδοσφαιριστής θλάση ;

Υπάρχουν κάποιοι μύες που παθαίνουν συχνότερα θλάσεις και αυτοί είναι ο τετρακέφαλος, οι οπίσθιοι μηριαίοι, ο γαστροκνήμιος και οι κοιλιακοί μύες. Στα χέρια είναι ο δικέφαλος βραχιόνιος, ο τρικέφαλος βραχιόνιος, ο δελτοειδής και ο υπερακάνθιος στον ώμο.

Γιατί την ...παθαίνει ένας ποδοσφαιριστής ;

Οι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι αρκετοί.

α) Η ανεπαρκής προθέρμανση.

Μην ξεχνάμε ότι ο μυς είναι ένα «ζωντανό» τμήμα του σώματός μας που καταναλώνει οξυγόνο, δέχεται αιμάτωση, έχει μηχανισμούς παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας και παράγει άχρηστα τοξικά προιόντα που πρέπει να αποβληθούν. Η προθέρμανση αυξάνει τη θερμοκρασία και επιταχύνει τον μεταβολισμό δηλαδή όλες τις περίπλοκες χημικές αντιδράσεις που γίνονται στον μυ ώστε να παραχθεί ενέργεια και έργο. Όπως προθερμαίνεται η μηχανή του αυτοκινήτου ώστε να μην είναι «κρύα» κάτι αντίστοιχο χρειάζεται ο μυς.

β) Ανεπαρκής ικανότητα του μυός.

Οι μύες εκπαιδεύονται και ως ένα βαθμό διαμορφώνονται. Εκπαιδεύονται να έχουν αντοχή και διαμορφώνονται ώστε να έχουν ελαστικότητα. Όταν οι μύες κουραστούν, είναι επιρρεπείς σε κακώσεις. Το ίδιο συμβαίνει και σε μύες που δεν έχουν ελαστικότητα. Γι’αυτό είναι τόσο σημαντικές οι διατάσεις στην προπόνηση και στην προθέρμανση.

γ) Έλλειψη μυικής ισορροπίας.

Είπαμε ότι στην άθληση οι μύες δεν λειτουργούν μεμονωμένα αλλά ομαδικά. Όταν κάποιοι μύες συσπώνται κάποιοι άλλοι χαλαρώνουν. Όταν χαθεί η ισορροπία βρίσκει μονοπάτι ο τραυματισμός. Όπως στο παράδειγμα με το λάκτισμα τις μπάλας συσπάται ο τετρακέφαλος, αλλά ο ανεπαρκής οπίσθιος μηριαίος που διατείνεται μπορεί να υποστεί ρήξη. Η ισορροπημένη εκγύμναση όλων των μυικών ομάδων είναι το κλειδί σε αυτό το πρόβλημα.

δ) Ανεπαρκής ή ακατάλληλος εξοπλισμός

(αθλητικά παπούτσια, προστατευτικά προθέματα κτλ) / κακή τεχνική.

ε) Άσκηση σε υγρό / ψυχρό περιβάλλον.
 
στ)Κακή διατροφή

(έλλειψη καλίου, νατρίου, μαγνησίου).

ζ) Υπερεκτίμηση δυνατοτήτων.

Η αποχώρηση από τον αγώνα δεν ισοδυναμεί με άτακτη υποχώρηση. Στην παγίδα του να πιστεύουν το αντίθετο πέφτουν συνήθως όσοι ασχολούνται περιστασιακά με το άθλημα όπως οι «αθλητές του Σαββατοκύριακου» οι οποίοι πολύ σωστά ονομάστηκαν σε μία επιστημονική ημερίδα στο Καναδά «weekend warriors». Δηλαδή εισβάλλουν σαν πολεμιστές συνήθως στα 5Χ5, με πτωχή φυσική κατάσταση και συνήθως χάνουν τη «μάχη».

Πότε είναι πιό επικίνδυνο να συμβεί πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τους αγώνες ;

Αυξημένη συχνότητα των κακώσεων παρατηρείται στο τελευταίο τέταρτο του αγώνα όταν οι μύες έχουν υποστεί κόπωση.

Ποιά είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία ;

Μπορούμε να διακρίνουμε τρία στάδια της αποκατάστασης.

Α) Ακινητοποίηση (μπορεί να χρειαστεί η τοποθέτηση γύψινου νάρθηκα ή απλής περίδεσης), Ανάπαυση ( και αποφόρτιση με χρήση βακτηριών (-πατερίτσες), ανάρροπη θέση σκέλους (δηλαδή ανύψωση του ποδιού).
Παγοθεραπεία στο πρώτο 48ωρο (ποτέ ο πάγος σε απευθείας επαφή με το δέρμα διότι θα προκληθεί έγκαυμα), αντιφλεγμονώδη αν δεν υπάρχει αντένδειξη.
Οι ισομετρικές ασκήσεις, βάδισμα, κολύμβηση και στατικό ποδήλατο είναι οι πρώτες ασκήσεις με τις οποίες μπορούμε να ξεκινήσουμε.
Β) Ελαφρά μάλαξη, θερμογόνοι υπέρηχοι, ισοκινητικά μηχανήματα, τροχάδην, ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας, αλλαγή διεύθυνσης, ενδυνάμωση είναι το επόμενο στάδιο. Και τέλος
Γ) Άλματα, σουτ, σπριντ, προπόνηση με την ομάδα, κατόπιν συμμετοχή σε αγώνα και τέλος εξειδικευμένη άθληση.

Ποτε μπορεί να αρχίσει ξανά προπονήσεις και σε πόσο διάστημα να αγωνιστεί

Αυτό αποφασίζεται από τον θεράποντα ιατρό ανάλογα με τον βαθμό της βλάβης, τον μυ που έχει υποστεί θλάση και την ταχύτητα αποκατάστασης του αθλητή.

Για ποιό λόγο πολλές φορές οι ποδοσφαιριστές παθαίνουν υποτροπή σε μια θλάση ;

Όταν τραυματιστεί ο μυς ξεκινάει μια διαδικασία αυτοίασης. Αρχικά έχουμε μια φάση φλεγμονής στην περιοχή και στο τέλος σχηματίζεται ένας δεύτερης ποιότητας ουλώδης συνδετικός ιστός. Κάτι αντίστοιχο με το τραύμα στο δέρμα που κλείνει με σχηματισμό ουλής δηλαδή με ιστό δεύτερης ποιότητας. Ο ουλώδης ιστός που σχηματίζεται στην θλάση στερείται δυστυχώς της ελαστικότητας και αντοχής που έχει ο μυικός ιστός. Μπορεί όμως να εκπαιδευτεί και να βελτιωθεί βάσει των δύο S.Stretching (διάταση) και Strengthening (ενδυνάμωση). Εαν δεν επαναποκτηθεί το 100% της ελαστικότητας και το 90% της ισχύος σε σύγκριση με το υγιές προτού μπει στον αγώνα ο αθλητής τότε υπάρχει πιθανότητα υποτροπής

Aπό την Μαρία Νάτση
(Ειδ/νη Ορθοπαιδικής στο Νοσ. ΚΑΤ)